Ikawalang Markahan: Ekonomiya Sumasabog! Paano Katauhanin?

Halina't pag-aralan ang mga isyung pang-ekonomiya sa ikawalang markahang ito. Alamin ang mga suliraning kinakaharap ng ating bayan sa larangan ng ekonomiya.

Halina't pasukin natin ang mundo ng ikawalang markahan, isyung pang-ekonomiya! Magsisimula tayo sa isang kamangha-manghang tanong: Sa gitna ng krisis, paano kaya nagagawa ng mga tao na maging eksperto sa pag-aaral ng mga numero at grapiko? Bilang isang ordinaryong mamamayan, hindi mo rin maiwasang mapaisip kung may tinatagong superhuman powers ba sila o baka naman may secret formula silang alam na hindi natin nababasa sa mga libro. Ngunit wag kang mag-alala, hindi lang ikaw ang nagtatanong nito! Isasama kita sa isang nakakatawang paglalakbay tungo sa mga sikretong ito.

Ang Nakakatawang Mundo ng Isyung Pang-Ekonomiya

Ang daigdig ng ekonomiya ay puno ng mga kakaibang pangyayari at isyu. Sa ikawalong markahan, talakayin natin ang iba't-ibang paksang may kinalaman sa ekonomiya, ngunit sa isang nakakatawang paraan. Sa pamamagitan ng pagpapatawa, ating tatalakayin ang ilang mahahalagang isyung pang-ekonomiya na kailangan nating malaman.

Ang Matinding Pagsasara ng Mga Negosyo

Isipin mo na lang, nagbukas ka ng isang maliit na tindahan at biglang nagkaroon ng matinding pagsasara ng mga negosyo. Parang awa, huwag naman! Paano na ang mga regular customers mo? Ang mga empleyado mo? Ang mga nag-aabang na magpa-deliver ng kontrata? Siguro dapat isipin ng mga negosyante na maglagay ng Bawal magkasakit na kundisyon sa kanilang mga empleyado!

Ang Nakakahiyang Pagtaas ng Presyo

Ang pagtaas ng presyo ay isang hindi kailanman nakakatuwang pangyayari, lalo na sa mga pangunahing bilihin. Sa tuwing bibili tayo ng gulay sa palengke, parang naglalaro ng tayaan kung sino ang may pinakamataas na presyo. Ang masama pa, minsan hindi natin alam kung bakit may mga produkto na biglang nagmahal. Siguro dapat magkaroon ng presyo na lang ang ibabayad promo!

Ang Kahirapan na Parang Birthday Party

Ang kahirapan ay parang birthday party na hindi mo nais mamasko. Parati bang may gabundok na utang, walang sapat na pondo para sa pang-araw-araw na pangangailangan, at hirap makabili ng mga bagay na gusto mo. Sana mayroong Magpasaya ng Buhay package na mabibili sa tindahan, para wala nang problema sa kahirapan!

Ang Kawalan ng Trabaho na Parang Love Life

Ang kawalan ng trabaho ay tila love life na hindi mo maasahan. Minsan mayroon, minsan wala. Kung minsan, feeling mo ikaw na ang pinakamagaling at pinakamahusay, ngunit hindi ka pa rin pinipili. Sana may Instant Trabaho app na lang para sa mga walang trabaho, para puwedeng mag-swipe right at makahanap kaagad ng trabaho!

Ang Paglalakbay na Parang Maghanap ng Trabaho

Ang paglalakbay ay parang paghahanap ng trabaho, minsan nakakapagod, minsan mahirap, at minsan nakakawala ng pag-asa. Laging may mga hindi inaasahang pangyayari na nagiging hadlang sa iyong plano. Sana may Piso Fare promo na lang para sa lahat ng uri ng paglalakbay, para madali kang makapunta sa iyong destinasyon!

Ang Korapsyon na Parang Magic Show

Ang korapsyon ay tila isang magic show na hindi mo alam kung paano nangyayari. Parang biglang nawawala ang pera ng bayan at nagtatago mga magnanakaw. Sana may Disappearing Act tutorial para matuto tayong maglaho ng pera kapag kailangan natin!

Ang Inflation na Parang Bloating

Ang inflation ay parang pakiramdam mo pagkatapos mong kumain ng marami. Bigla ka na lang nagba-bloat at hindi mo alam kung bakit. Dapat siguro may anti-inflation pill na pwede mong inumin para agad mag-normal ang presyo ng mga bilihin!

Ang Globalization na Parang Online Shopping

Ang globalization ay tulad ng online shopping, nagdadala ng iba't-ibang produkto at kaalaman sa iyong harapan. Dati, hirap kang makabili ng mga bagay na galing ibang bansa, pero ngayon, sa isang click lang, nasa iyo na ang mundo! Sana may Free Shipping promo na rin sa globalisasyon para mas mura ang mga produkto mula sa ibang bansa!

Ang Climate Change na Parang Fashion Trend

Ang climate change ay katulad ng fashion trend, palaging nagbabago at minsan hindi mo na ma-follow. Isipin mo, hindi ka pa nakakabili ng bagong damit, lumabas na ang bagong uso. Dapat magkaroon tayo ng Climate Change Fashion Show para at least, trendy tayo kahit mainit ang panahon!

Ang mundo ng ekonomiya ay puno ng mga komplikadong isyu, ngunit sa pamamagitan ng pagpapatawa, mas madali nating maunawaan ang mga ito. Sa kabila ng lahat ng mga nakakatawang aspeto ng ekonomiya, huwag nating kalimutan na ito ay isang seryosong usapin na dapat nating bigyang-pansin. Sana ay matutunan natin na harapin ang mga hamon ng ekonomiya ng may pag-asa at positibong pananaw!

Ikawalang Markahan Isyung Pang Ekonomiya

Kalusugan ni Juan de la Cruz bahagi ng isyung pang-ekonomiya; pahirap na kasi pag gumagastos siya sa 10-in-1 instant noodle.

Napapansin mo ba ang napakamahal na presyo ng mga produktong pangkalusugan? Parang mas mahal pa yata ang presyo ng isang pakete ng gulay kaysa sa isang kilong karne! Pero si Juan de la Cruz, hindi naman makapagbili ng mga mamahaling pagkain. Kaya ang kanyang laging kasalo sa hapag-kainan ay ang sikat na 10-in-1 instant noodle. Sabi nga nila, Habang may buhay, may noodle! Pero sa totoo lang, hindi lang ito isyung pang-kalusugan, kundi isyung pang-ekonomiya din! Dahil sa mahal na presyo ng ibang pagkain, nauubos ang taning ng wallet ni Juan. Kaya siguro't patuloy ang paglago ng instant noodle industry, dahil sa hirap ng buhay ng mga tulad ni Juan!

Palpak na online shopping platforms: pati yung virus, mabilis kumalat, yung inorder ni Nanay, matagal dumating!

Ang online shopping, para bang sinadyang gawing palpak at nakakainis! Ang bilis kumalat ng virus, pero ang inorder ni Nanay, matagal dumating! May mga beses pa nga na iba ang kulay ng inorder niya, o kaya'y iba ang laman ng package. Sabi nga ni Nanay, Ang bilis magkaroon ng maling delivery, pero ang refund, parang nakatira sa Mars! Kaya siguro't mas marami pa rin ang nagtatangkang lumabas ng bahay at pumila sa mga tindahan. Mas tiyak daw kasi ang presyo at kalidad ng mga produkto doon, kaysa sa mga online shopping platforms na puro reklamo ang naririnig mo!

Presyo ng bigas tumataas habang kita ni Juan sa trabaho, hindi nagbabago; nauubos ang bigas, nauubos din ang taning ng wallet niya!

Parang kasalanan na ata ni Juan na kumain ng bigas! Tuwing tataas ang presyo nito, parang naglalaro sa langit ang presyo ng iba pang bilihin. Nakakaloka! Ang hirap naman kasi para kay Juan, kahit sa trabaho niya, hindi tumataas ang kanyang kita. Kaya ang bigas na kinakain niya, nauubos na rin ang taning ng kanyang wallet! Hindi ba dapat may formula na lang na ibinibigay sa atin, parang sa math, kung paano natin maibabalanse ang pagtaas ng presyo ng bigas at ang kita ng ordinaryong mamamayan? Baka sakali, hindi na tayo magugutom at hindi na mababawasan ang ating pera!

Isang daang libo na utang ng gobyerno, pero wala namang nakikitang infrastructure projects; saan kaya napupunta ang pera?

Saan nga ba napupunta ang pera ng gobyerno? Kasi naman, may mga balita tayong naririnig na nagpapakita ng malaking utang ng ating bansa. Isang daang libo na! Pero ang tanong, saan napupunta ang pera na ito? Hindi naman natin nakikita ang mga infrastructure projects na dapat sana ay pinopondohan nito. Baka naman ginagastos lang ng mga opisyal ang pera sa mga laro ng golf o kaya sa mga luxury trips nila sa ibang bansa! Sana naman, maibalik na lang ang pera sa taumbayan, para magamit natin ito sa mga pangangailangan natin!

Komunidad ni Pedro sa paghihirap, wala na siyang trabaho at pamilya niya binabawasan na rin ang pagkain, tapos biglang lilipat ng Manila, aasa pa ba si Pedro?

Ang buhay nga naman ni Pedro, parang binibigyan ng twist ng isang palabas sa telebisyon! Nasa gitna na siya ng paghihirap, nawalan na siya ng trabaho, at binabawasan na rin ang pagkain ng kanyang pamilya. Tapos biglang may lumapit sa kanya at nag-alok na magtrabaho sa Manila. Aasa pa ba si Pedro? Baka mamaya, pagdating niya sa Maynila, mawalan na naman siya ng trabaho o kaya'y maging tambay lang siya doon! Sana naman, magkaroon na ng kasiguraduhan ang mga tulad ni Pedro, para hindi na sila umasa sa mga pangako na parang bula lang!

Uber at Grab sa saliw ng kahambugan, pero mga taxi-drivers nagtitinda na lang ng kakanin!

Ang mga ride-sharing apps na Uber at Grab, talagang sumisikat at patok sa mga taong ayaw sa matagalang pila ng mga taxi! Pero sa likod ng kanilang kahambugan, may mga taxi-drivers na nagtitiyaga na lang sa pagtitinda ng kakanin. Sa halip na magmaneho ng taxi, mas pinili nilang maglakad-lakad sa kalsada at magbenta ng tinapay at kakanin. Sabi nga nila, Kapit sa patalim, kapag wala kang kotse! Ang hirap naman kasi para sa kanila, samantalang yung iba, nag-eenjoy na lang sa kanilang air-conditioned car habang nagmamaneho. Sana naman, mabigyan din ng oportunidad ang mga taxi-drivers na magkaroon ng maayos na kita!

Halaga ng tuition fee patuloy na tumataas, pero halaga ng titulo ng mga estudyante, hindi nagbabago - zero pa rin!

Ang tuition fee, parang pababa nang pababa ang halaga! Parang binibigyan tayo ng school ng discount, pero hindi naman natin nararamdaman sa bulsa natin. Pero ang nakakaloka, kahit gaano pa kamahal ang tuition fee, ang halaga ng ating mga titulo, hindi nagbabago - zero pa rin! Sabi nga ni Juan, Mas mahal pa yata ang isang pirasong papel kaysa sa isang buwan na pagkain! Kaya siguro't may mga estudyante na nagtatanong kung sulit ba talaga ang kanilang pinaghirapang pag-aaral. Baka sakali, magkaroon tayo ng discount sa tuition fee, para naman maiparamdam sa atin na may value talaga ang ating mga diploma!

Problema ng traffic hindi lang sa EDSA, pati sa tuhod ni Juan, dahil sa matinding trapik, tinatanggal niya ang mana ni Lola sa cow’s foot soup!

Sino ba naman ang hindi apektado sa problema ng traffic? Hindi lang sa EDSA, pati sa iba't ibang lugar sa ating bansa, sobrang traffic na! Ang daming oras na nasasayang natin sa kalsada, na sana'y pwede nating gamitin sa ibang bagay. At sa sobrang trapik, pati ang tuhod ni Juan, apektado na rin! Dahil sa matinding trapik, tinatanggal niya ang mana ni Lola sa cow’s foot soup! Ang saklap talaga ng buhay! Sana naman, magkaroon na ng solusyon sa problema ng traffic, para hindi na masyadong maapektuhan ang ating mga tuhod at ang ating mga pagkain!

Mga korporasyon nagbubulsa ng pera, samantalang mga empleyado nila, nag-aamoy alimuom na, mukhang hindi lang negative cash flow ang problema!

Ang mga korporasyon, parang mga butas na walang katapusan ng pera! Nakakaloka! Sila ay nagbubulsa ng pera, samantalang ang mga empleyado nila, nag-aamoy alimuom na! Parang hindi lang negative cash flow ang problema, kundi pati na rin ang pagkawala ng pera sa bulsa ng mga manggagawa. Sabi nga ni Mang Pedro, Mas mabuti pang magtayo na lang ako ng sarili kong negosyo, kaysa magpatuloy sa pagiging alipin ng mga korporasyon! Sana naman, maalagaan na ang mga manggagawa at bigyan sila ng tamang benepisyo at suweldo na nararapat para sa kanilang pinaghihirapan!

Pagkatapos magtrabaho ng isang linggo, pag-check ni Maria sa kanyang ATM balanse, parang gusto na niya mag-apply bilang drug dealer!

Ang hirap naman talaga ng buhay! Pagkatapos magtrabaho ng isang linggo, excited kang mag-check ng iyong ATM balance. Pero pagtingin mo, parang gusto mo na lang mag-apply bilang drug dealer! Ang laki ng pinagpaguran mo, pero ang laki rin ng kinakain ng gastusin mo. Sabi nga ni Maria, Mas matagal pa ata ang proseso ng pag-deposito sa bank kaysa sa proseso ng paghugot ng pera sa ATM! Sana naman, maakit tayo ng mga trabahong may magandang sweldo, para hindi na tayo magkaroon ng ganitong mga kaisipan!

Ang Ikawalang Markahan na Isyung Pang Ekonomiya ay talagang nakakabaliw! Parang kumakanta ng Despacito ang mga balitang ito, sa sobrang catchy at nakakagana. Kaya naman, hindi ko mapigilan na hindi pag-usapan ito ng may konting kalokohan at katatawanan.

Narito ang aking punto de bista:

1. Mas malala pa ang pagtaas ng presyo kaysa love life mo. Parang hindi ka na lang makahinga ng mahalimuyak na hangin, dahil sa lalaking nagpatibok ng puso mo. Pero wag kang mag-alala, darating din ang panahon na bababa rin ang presyo ng mga bilihin, tulad ng pagbagsak ng mga ex mo sa buhay.

2. Ang inflation rate ay parang love triangle. Hindi ka na lang maalis sa sitwasyon na 'yan. Parang sina John Lloyd at Bea Alonzo, patuloy na nagpapainit ng mga puso ng mga Pilipino. Pero tandaan, tulad ng isang artista, babalik at babalik din ang mga presyo sa normal na takbo.

3. Ang pagkakaiba ng GDP at GNP ay parang pagkakaiba ng sana all at sana oil. Kahit gaano ka man kasaya sa buhay, may mga pagkakataon na makakaramdam ka ng inggit. Tulad ng ibang bansa na may malalaking ekonomiya, iisipin mo na sana all ganun din ang Pilipinas. Pero wag kang mag-alala, darating din ang panahon na sasabihin natin, Sana oil! sa sobrang yaman at kaunlaran ng ating bansa.

4. Ang balita tungkol sa pagtaas ng unemployment rate ay parang mga kupal na kamay. Hindi mo alam kung paano sila nagkakaroon ng kapangyarihan na manggulo sa buhay ng mga tao. Pero wag kang mag-alala, tulad ng isang superhero, may mga programa at solusyon ang gobyerno na tutulong upang mabawasan ang unemployment rate. Abangan na lang natin kung sino ang susunod na Darna o Captain Barbell para sagipin tayo sa pagkakawatak-watak na ito.

At sa kabuuan ng Ikawalang Markahan na Isyung Pang Ekonomiya, isa lang ang masasabi ko: Chill lang, bes! Darating din ang araw na magiging stable ang ekonomiya natin. Kaya't wag kang masyadong mag-alala at siguraduhin mo lang na may baon kang popcorn at jokes para sa mga balitang pang-ekonomiya na ito. Mas masaya ang mundo kung may kasama kang tawa at positibong pananaw!

Magandang araw, mga ka-blog! Sa huling bahagi ng ating makulay na pakikipagsapalaran sa mundo ng ekonomiya, nais kong magpaalam sa inyo ng may ngiti sa aking mga labi. Talaga namang napasaya ninyo ako sa inyong pagbisita at pagbabasa ng aking mga pahayag ukol sa ikawalang markahan ng isyung pang-ekonomiya.

Una sa lahat, gusto kong ipahayag ang aking pasasalamat sa inyo, mga kapwa ko ekonomista ng birtud. Sa loob ng mga sandaling ito, nagawa nating palaganapin ang ating natatanging diskurso gamit ang malikhaing pagsusuri at katatawanan. Hindi lang tayo nagturo, nagbigay-paliwanag, at nagbahagi ng datos; nagawa pa nating gawing masaya ang matinding usapin tungkol sa ekonomiya!

Sa totoo lang, hindi ko akalain na ang pagsusulat tungkol sa mga salaping ibinibigay ng gobyerno, pagtaas ng presyo ng mga bilihin, at mga isyung pang-ekonomiya ay magiging nakakatuwang paksa. Ngunit dahil sa inyong suporta at pagkakaroon ng open mind, nagawa nating balikan ang mga isyung ito nang may kasamang halakhak at tuksuhan.

Kaya't sa pagtatapos ng ating paglalakbay, nais ko lamang sabihin sa inyo na hindi lang tayo mga ekonomista; tayo ay nagiging tagapaghatid ng saya at pag-asa. Sa pamamagitan ng ating mga pahayag, tinutulungan nating maunawaan ng mas nakararami ang mga isyung pang-ekonomiya na kadalasang inaabangan na lang nila sa balita. Sa bawat hirit at biro na ibinahagi natin, nagawa nating gawing mas malapit sa kanila ang mga konsepto na minsan ay tila baon sa mga mahihirap na salitang teknikal.

Ngayon, sa oras na ito, nagpapasalamat ako sa inyo at umaasa akong magpatuloy tayong magbahagi ng kaalaman sa isa't isa. Hindi man tayo magkakasama sa personal, alam kong patuloy ninyong babasahin ang aking mga artikulo at magtatawanan kasama ko. Maraming salamat sa inyong suporta at hanggang sa susunod na kabanata ng ating kasiyahan sa pang-ekonomiyang pakikipagsapalaran! Mabuhay tayong mga ekonomista ng katatawanan!