Ang isyung pang-ekonomiya ay mahalaga sa ating kaalaman. Natutunan natin na ang pag-unlad ng ekonomiya ay naglalayong mapaunlad ang bansa at mamuhunan sa mga mamamayan.
Gusto kong sabihin sa'yo, nag-aaway na naman ang mga ekonomista! Pero huwag kang mag-alala, hindi ito dahil sa kawalan ng supply ng chicharon o kung bakit may long lines tuwing sale sa mall. Ang usapang pang-ekonomiya ay mas malalim at mas nakakaabala kaysa sa mga simpleng problema ng ating araw-araw na buhay. Kaya nga natanong ko sa sarili ko, ano ba talaga ang natutunan ko sa isyung ito?
Ang Natutunan Ko sa Isyung Pang Ekonomiya: Isang Nakakatawang Pagtalakay
Kamusta mga kaibigan! Ngayon, tayo ay magsasalita tungkol sa isang napakahalagang paksa na malamang ay nakakaantok para sa iba, ngunit hindi dapat ma-miss at dapat nating pag-usapan. Oo, sinabi ko na nga ba ito - ang ekonomiya. Sa tingin ko, ang ekonomiya ay tulad ng isang mahiwagang salita na may kakayahang magpaiyak sa iba, ngunit huwag mag-alala, hindi natin ito pag-uusapan nang seryoso. Sa halip, titingnan natin ang ilan sa mga natutunan ko sa isyung pang-ekonomiya ng ating bansa, ngunit sa isang nakakatawang punto ng view. Tara na!
Ano nga ba ang ibig sabihin ng Ekonomiya?
Sa umpisa pa lang, gusto kong ipaalam sa inyo na hindi ako ekonomista. Hindi rin ako magaling sa mga matematika. Kaya naman, ang pagkaunawa ko sa ekonomiya ay medyo limitado. Pero alam niyo ba, hindi naman talaga importante ang malalim na pagsusuri at teorya kung gusto nating maunawaan ang isyung ito. Kaya't pinag-aralan ko ang ekonomiya sa paraang masaya - gamit ang mga memes! Sa pamamagitan ng mga nakakatawang larawan at kung minsan ay mga pambihirang analogya, natutunan ko ang ilang konsepto sa ekonomiya.
Ang Hindi Mabilang na Paggamit ng Konsepto
Alam mo ba kung gaano karaming beses ginagamit ang konsepto ng supply at demand sa araw-araw na pamumuhay? Sa pagkain pa lang, mayroong supply at demand. Kapag sobrang dami ng tao sa isang restaurant, mabagal na magbibigay ng order ang mga waiter dahil sa supply ng kanilang serbisyo ay hindi sapat upang matugunan ang demand ng mga kumakain. At kapag maraming nag-order ng adobo, baka maubusan sila dahil sa supply ng baboy ay hindi sapat para sa demand ng mga adobo lovers.
Pasiklaban ng Presyo: Inflation at Deflation
Naisip mo na ba kung bakit biglang tumataas ang presyo ng mga bilihin? O kaya naman, bakit may mga pagkakataon na parang nabibigyan tayo ng sale sa ibang produkto? Ito ay dahil sa dalawang salitang ito - inflation at deflation. Ang inflation ay kapag tumaas ang halaga ng pera at bumaba ang purchasing power nito. Parang magkano lang ang halaga ng isang kendi noong bata ako, ngunit ngayon, hindi na mabibili ng isang kendi ang piso. Sa kabilang banda, ang deflation naman ay kapag bumababa ang halaga ng mga produkto, kaya't mas malaki ang halaga ng pera mo. Kaya naman, kapag may sale, sabihin mong thank you, deflation!
Ang Panloob na Ekonomiya: Pera mo, Pera ko, Pero Saan nga ba Pumupunta?
Kapag sinabi ang salitang ekonomiya, marahil iniisip natin agad ang malalaking korporasyon, mga bangko, at mga pulitiko. Ngunit sa katunayan, tayong lahat ay parte ng ekonomiya. Araw-araw, tayo ay gumagastos at kumikita ng pera. Subalit, saan nga ba napupunta ang perang kinikita natin? Napakalaking tanong na iyan! Ilan sa atin ay nag-iipon para sa ating mga pangarap, habang ang iba naman ay maluho at di mapigilan ang paggastos. Masasabi kong isa sa mga natutunan ko ay ang kahalagahan ng pagiging responsable sa ating pera. Mahirap mag-ipon, pero mas mahirap magmahal ng isang designer bag!
Ang Malaking Ahon: Pag-iipon ng Perang Pang-Emerhensiya
Sa mga panahong tulad ngayon, hindi natin maiiwasan ang mga hindi inaasahang pangyayari. Maaaring mawalan tayo ng trabaho, magkasakit, o mayroong emergency na kailangang gastusan. Kaya't napakahalaga na magkaroon tayo ng malaking ahon o emergency fund. Ito ay pera na nakalaan para sa mga biglaang pangangailangan. Sabi nga nila, Kapag may emergency, huwag mag-panic. May emergency fund ako! Kaya't simulan na natin ang pag-iipon ngayon pa lang!
Ang Impak ng Politika sa Ekonomiya: It's Complicated
Kung gusto mong masaktan ang ulo mo, subukan mong pag-usapan ang politika at ekonomiya sa iisang usapan. Ito ay isang labirintong puno ng mga diskarte, kontradiksyon, at komplikasyon. Minsan, ang mga desisyon ng mga pinunong politikal ay maaaring maka-apekto sa ating ekonomiya. Ang ekonomiya ay parang chismis - hindi natin alam kung totoo o hindi, pero nagdudulot ito ng tensyon at stress. Kaya't kahit na hindi natin lubos na maunawaan ang koneksyon ng politika at ekonomiya, importante pa rin na maging mahilig tayo sa pagbabasa at pag-aaral upang malaman natin kung paano ito nakakaapekto sa ating pang-araw-araw na buhay.
Ang Power ng Konsumer sa Ekonomiya: Shop 'Til You Drop!
Tayo ang mga konsumer - mga taong bumibili ng mga produkto at serbisyo. Ngunit mayroon din tayong kapangyarihan bilang mga mamimili. Kapag hindi natin gusto ang isang produkto o serbisyo, maaari nating ipakita ang ating kapangyarihan sa pamamagitan ng hindi pagbili nito. Sa ganitong paraan, maaari nating impluwensyahan ang mga negosyo upang magbigay ng mas magandang produkto at serbisyo. Kaya't huwag matakot na gamitin ang ating boses bilang mga konsumer. Sabi nga nila, The customer is always right, pero minsan mali.
Ang Kahalagahan ng Ekonomiya: Sana All May Economic Stability
Ngayon, sa huling bahagi ng ating nakakatawang pagtalakay, gusto kong bigyang diin ang kahalagahan ng ekonomiya. Ang isang matatag na ekonomiya ay nagbibigay sa atin ng trabaho, negosyo, at oportunidad. Kapag mayroong economic stability, mas malaki ang tsansa nating umunlad at magkaroon ng magandang kinabukasan. Kaya't sana all may economic stability! Pero kahit hindi natin kontrolado ang ekonomiya, mayroon pa rin tayong kapangyarihan na magtrabaho at maghanap ng paraan upang mapabuti ang ating buhay.
At doon natatapos ang ating nakakatawang pagtalakay tungkol sa isyung pang-ekonomiya. Sana ay nag-enjoy kayo at natuto ng ilang bagay na hindi lang boring pakinggan. Hindi man ako ekonomista, masaya akong ibahagi ang aking kaalaman sa inyo sa isang nakakatawang paraan. Kaya't huwag na tayong matakot sa salitang ekonomiya - ito ay napakalawak na paksa na maaaring maunawaan natin sa ating sariling paraan. Hanggang sa muli, mga kaibigan! Mag-ingat at huwag kalimutang magtipid para sa susunod nating pagkikita. Paalam!
Ano Ang Iyong Natutunan Sa Isyung Pang Ekonomiya?
Ang ekonomiya, isang salitang laging naririnig pero bihira lang nating napag-uusapan. Ngunit sa mga huling araw na aking pagsasaliksik tungkol dito, marami akong natutunan na talaga namang nakakatawa. Hindi ko akalain na ang pag-aaral ng ekonomiya ay magiging masaya at puno ng mga katatawanan. Ngayon, ibabahagi ko sa inyo ang sampung natutunan ko sa isyung pang ekonomiya na siguradong magpapatawa at magpapaliwanag sa inyo.
1. Pagkain lang ang kulang, ang pambayad sa bills din!
Una sa lahat, natuklasan ko na pagdating sa ekonomiya, ang pagkain ay hindi lang basta pang-kumain, kundi pang-pambayad din sa mga bills natin. Akala ko dati, kapag nagutom ako, bibili lang ako ng pagkain, pero ngayon alam ko na may hidden talent ang mga ito. Pwede pala silang maging pera! Kaya naman tuwing may bills na dapat bayaran, hindi na ako nagpapakahirap maghanap ng pera. Tumatakbo na lang ako sa tindahan at nag-oorder ng pizza para sa buong barangay. Pagdating ng delivery boy, ipinapasa ko sa kanya ang bills at sasabihin ko, Isama mo na rin to, pambayad sa kuryente!
2. Mahirap rin palang magpatakbo ng ekonomiya kung hindi mo alam ang pagkakaiba ng debit at credit card.
Isa pang natutunan ko ay ang pagkakaiba ng debit at credit card. Akala ko dati, pareho lang sila na ginagamit para magbayad ng mga gusto nating bilhin. Pero noong nalaman ko ang totoo, natawa ako ng malakas. Ang debit card pala ay parang cash, kaya bawat swipe mo, kaltas agad sa iyong bank account. Ang credit card naman ay parang utang, kaya may limit ito na pwede mong gastusin. Kung hindi mo alam ang pagkakaiba nila, malamang magugulat ka sa sobrang laki ng bill mo sa huli. Akala mo bayad na, utang pa pala!
3. Nakakalito rin pala ang stock market, parang love life lang, minsan ang tinging mo bagsak na, biglang nagka-shareholder ang puso mo!
Ay, ang stock market! Isang lugar na puno ng kalokohan at emosyon. Akala mo okay na ang isang stock, biglang babagsak. Tapos akala mo wala na, biglang may magandang balita at tataas ulit. Parang love life lang talaga! Minsan, ang tingin mo bagsak na, biglang nagka-shareholder ang puso mo! Nakakalito talaga, kaya dapat lagi kang alerto. Baka mamaya, hindi mo alam, may shares na pala ang puso mo sa isang taong hindi mo inaasahan!
4. Hindi lang love life ang nangangailangan ng timing, pati pala sa pag-invest at pagbili ng mga ekonomiya.
Isa pang natutunan ko ay ang kahalagahan ng tamang timing sa ekonomiya. Hindi lang love life ang nangangailangan ng perfect timing, pati rin pala sa pag-invest at pagbili ng mga produkto. Kailangan mo talagang maging alerto at hindi magmadali. Baka mamaya, bumili ka ng stock sa maling panahon at bagsak agad ang halaga nito. O kaya naman, nag-invest ka sa isang negosyo na wala palang demand. Ang ending, ikaw ang magsisiksikan sa storage room mo ng mga hindi mabebenta.
5. Ay, bawal ang moody sa mundo ng mga negosyante, kung trip ng presyo magpapakyutin sa taas, walang love goodbye sa savings mo!
Ay, ang mundo ng mga negosyante! Hindi pwede ang moody dito, kahit gaano ka kasama ang araw mo. Kung trip ng presyo na magpakyutin sa taas, walang love goodbye sa savings mo! Dapat lagi kang handa para sa mga biglaang pagtaas ng presyo. Hindi pwede magreklamo kasi parte 'yan ng pagiging negosyante. Kung mahal ang bilihin, tataas din ang presyo. Kaya dapat lagi kang ready sa mga kamahalan. Baka mamaya, sa sobrang mahal ng bilihin, mas mahal pa ang iyong purok kaysa sa savings mo!
6. Ang bait talaga ng Diyos, hindi niya iniwan ang Pilipinas sa paghahanap ng pera, binigyan pa tayo ng OFWs, ang mga pambato natin sa ekonomiya!
Ang Diyos nga talaga, sobrang bait! Hindi lang niya tayo iniwan sa paghahanap ng pera, binigyan pa tayo ng OFWs! Sila ang mga pambato natin sa ekonomiya! Napakaswerte natin na may mga kababayan tayong handang magtrabaho sa ibang bansa para mabigyan tayo ng dolyar. Sila ang tunay na mga bayani ng ating ekonomiya. Kaya't kung may kamag-anak kang OFW, siguraduhin mong lagi kang may libreng pasalubong. Hindi lang sila nagtatrabaho para sa pamilya nila, kundi para rin sa ikauunlad ng ating ekonomiya!
7. Nalaman ko na kahit gaano kahirap ang buhay, may mga modern-day heroes pa rin tayong mga entrepreneurs na kayang ipangalandakan natin sa mundo!
Isa pang natutunan ko ay ang pagkilala sa mga modern-day heroes natin, ang mga entrepreneurs. Kahit gaano kahirap ang buhay, sila ay naglalagay ng sarili nilang pera at panahon para magtayo ng negosyo. Hindi lang sila nagbibigay ng trabaho sa iba, kundi nagbibigay rin sila ng pag-asa at inspirasyon sa atin. Kaya't tuwing makakita ako ng isang maliliit na tindahan o kahit pa isang malaking negosyo, sinisigaw ko sa buong mundo, Iyan ang ating modern-day hero! Bow down!
8. Hindi lang mga superheroes ang may kapangyarihang magpabago ng ekonomiya, pati pala mga ordinaryong consumers na marunong mamili, may role din!
Natutunan ko rin na hindi lang mga superheroes ang may kapangyarihang magpabago ng ekonomiya. Pati pala mga ordinaryong consumers na marunong mamili, may role din! Sa tuwing bibili tayo ng produkto, tayo ay nagbibigay ng suporta sa mga negosyante at nagpapatakbo ng ekonomiya. Kaya't huwag nating balewalain ang ating kapangyarihan bilang mga mamimili. Isipin natin, ang bawat swipe ng ating credit card ay isang malaking tulong para sa paglago ng ekonomiya. Kaya sa susunod na pagbili mo ng bagong sapatos, sabihin mo sa sarili mo, Ito ang aking way para magpatuloy ang progreso ng ekonomiya!
9. Sa mundong puno ng reklamo, natutunan ko na mahalaga ang pagiging positibo, kahit hirap sa bulsa, ang gastos natin dapat may hashtag #LivingTheDream!
Sa mundo ngayon na puno ng reklamo, natutunan ko na mahalaga ang pagiging positibo. Kahit hirap sa bulsa, dapat lagi tayong maghanap ng dahilan para maging masaya. Ang gastos natin dapat may hashtag #LivingTheDream! Kung bawat pagbili mo ng mga luho ay sasabayan mo ng positive outlook, siguradong magiging mas masaya ang buhay mo. Dahil kahit wala kang pera, basta may bigas at ulam, living the dream ka na! Kaya't huwag masyadong magreklamo, tingnan mo na lang ang empty wallet mo at sabihin mo sa sarili mo, Wow, ang daming space para sa mga future pera ko!
10. Natutunan ko rin na ang ekonomiya ay parang math problem, dapat lang gamitan ng logic at common sense, at ipagdasal na may malawak na budget para sa Jollibee!
At sa huling natutunan ko, ang ekonomiya ay parang math problem. Dapat lang gamitan ng logic at common sense. Hindi pwede ang random answers dito. Kailangan mong pag-aralan ang mga numero at mag-isip ng maayos. At kapag hindi mo pa rin maintindihan, ipagdasal mo na lang na may malawak na budget ka para sa Jollibee. Dahil sa mundo ng ekonomiya, walang ibang mas masarap kaysa sa Chickenjoy at Jolly Spaghetti!
Sa kabuuan, ang pag-aaral ng ekonomiya ay hindi lang nakakapagbigay ng kaalaman, kundi nakakapagpasaya rin. Nakakatawa at puno ng mga katatawanan ang mga natutunan ko. Kaya't huwag matakot pag-aralan ang ekonomiya, dahil sa likod ng mga graphs at statistics ay may mga kwento at katatawanan na naghihintay lang na matuklasan mo!
Ang ano ang iyong natutunan sa isyung pang ekonomiya? Eh, marami akong natutunan! Pero wag ka mag-alala, hindi ako magiging boring na economics professor dito. Hahayaan kong maging kalog at funny ang tono ko habang binibigyan kita ng mga punto!
Eto na, heto ang mga natutunan ko:
Kahit anong ganda ng economy natin, hindi pa rin natin maa-amin na mayaman tayo kapag walang pambili ng Jollibee Chickenjoy. Seriously, saan ka ba nakakita ng malungkot na mayaman na walang Chickenjoy?
Ang inflation ay parang pag-ibig. Kapag masyado itong mataas, nagiging mahal ang mga bilihin. Pero kapag sobrang baba naman, masakit sa bulsa ng mga negosyante. Pareho silang hindi healthy sa ekonomiya at sa puso.
Ang GDP o Gross Domestic Product ay hindi ibig sabihin Grabe Daming Pera. Hindi lahat ng mataas na GDP ay maganda ang kalagayan ng bansa. Paano naman yung mga taong naghihirap pa rin? Dapat may inclusivity!
Ang mga trabaho sa ekonomiya ay parang love life. May mga in-demand na trabaho na kailangan mo talagang habulin at ipaglaban. Pero meron din namang mga trabaho na no matter how hard you try, hindi talaga para sa'yo. Baka mas bagay kang maging tambay kesa maging economist, alam mo na!
Ang pagtitipid ay importante, pero hindi naman dapat maging KJ (killjoy). Hindi porke't nagtitipid ka, hindi ka na pwedeng mag-enjoy sa buhay. Paminsan-minsan, treat yourself ng isang malaking bote ng ice cream. Kailangan din ng ekonomiya ang mga happy consumers, di ba?
So, yan ang mga natutunan ko sa isyung pang ekonomiya! Sana nag-enjoy ka at natuwa ka sa pagpapa-kalog ko. Wag nating kalimutan na ang economics ay hindi lang seryoso, pwede rin itong maging funny at enjoyable!
Kamusta mga bes! Sana ay nag-enjoy kayo sa pagbabasa ng aming blog tungkol sa isyung pang-ekonomiya. Ngayon, bago natin tapusin ang ating diskusyon, gusto naming malaman kung ano ba talaga ang natutunan ninyo sa artikulong ito. Aba, siguradong may mga bagay na nagpatawa sa inyo at iniyakan n'yo naman ang iba! Pero alam n'yo ba, ang ekonomiya ay hindi lang puro seryosohan. May mga katatawanan rin naman dito!
Una sa lahat, natutunan natin na ang ekonomiya ay parang isang malaking bahay. May mga kuwarto tayo na puno ng pera, mayroon ding mga kwarto na puno ng utang. Ang bilis ng paggalaw ng pera ay parang naglalakad na si Flash, samantalang ang pagbawas ng utang ay parang paghila ng isang malaking trak na puno ng bato. Pero huwag mag-alala, may mga ekonomista tayong nag-aaral ng mga paraan upang mapabuti ang kalagayan ng ating bahay na ito.
Pangalawa, natutunan natin na ang pagsasaka ay hindi lang sa bukid ginagawa. Sa katunayan, marami tayong mga urban farming techniques na pwede nating gamitin upang makapagtanim ng mga gulay at prutas sa loob ng ating mga bahay. Pwede tayong magtanim ng kamatis sa bubong, mag-alaga ng manok sa balkonahe, o kaya naman ay magtanim ng mga halamang ornamental sa salas. Hindi lang masaya ito, nakakatulong pa tayo sa ating ekonomiya!
At panghuli, natutunan natin na ang budgeting ay hindi lang para sa mga nanay at tatay. Kahit tayo mga bata, puwede rin tayong mag-budget ng ating baon o ng mga perang natatanggap natin. Sa pamamagitan ng tamang pagba-budget, hindi lang tayo makakabili ng mga gusto nating laruan o jutsa, mapapahalaga rin tayo sa pera at matututunan nating maging responsable sa mga pinansyal na desisyon natin.
Kaya mga bes, sana ay natuwa kayo at natuto sa aming blog tungkol sa isyung pang-ekonomiya. Huwag nating isipin na ang ekonomiya ay sobrang seryoso at nakakatakot. May mga katatawanan rin nito! Kaya't gamitin natin ang ating kaalaman upang mapabuti ang ating mga buhay at ang ating bansa. Maraming salamat sa inyong pagbisita, at hanggang sa muli! Mabuhay ang ekonomiya ng Pilipinas!
Comments